De Hoge Raad zet de deur verder open voor het matigen van contractuele boetes
Het is gebruikelijk dat in bepaalde overeenkomsten boeteclausules worden opgenomen als prikkel voor de contractspartijen om de in de overeenkomst opgenomen verplichtingen daadwerkelijk na te komen. Vaak dienen dergelijke bepalingen ook om (bewijs)discussies over de omvang van geleden schade te voorkomen wanneer een bepaalde verplichting wordt geschonden. Boeteclausules zijn onder meer standaard opgenomen in overeenkomsten die betrekking hebben op de koop/verkoop van onroerend goed. Recent heeft de Hoge Raad nadere gezichtspunten aangereikt met betrekking tot de gerechtelijke matiging van contractuele boetes.
Turan/Easystaff (ECLI:NL:HR:2018:207)
De lijn in de jurisprudentie is lange tijd geweest dat rechters terughoudend waren met het matigen van de omvang van een verbeurde boete.
In een recent arrest van de Hoge Raad (16 februari 2018) is de deur voor matiging van een contractuele boete verder opengezet. In dat arrest werd geoordeeld dat er weliswaar een boete verschuldigd was door een van de contractspartijen (het uitzendbureau Easystaff) maar dat deze boete van € 1.230.000,--, gelet op de specifieke omstandigheden, gematigd diende te worden tot € 26.500,--.
Aan die matiging zijn de volgende overwegingen ten grondslag gelegd.
Uiteraard zijn de ter matiging aan te dragen argumenten steeds weer afhankelijk van de specifieke omstandigheden van het geval.
Duidelijk is wel dat wanneer de omstandigheden daartoe nopen dit tot een ingrijpende matiging van een verbeurde boete kan leiden. Deze gecreëerde ruimte maakt ook dat het vaker opportuun zal zijn om contractuele boetes in rechte aan te vechten.
Voorzichtigheid blijft dus geboden met betrekking tot het opnemen van boeteclausules in overeenkomsten, maar ook ten aanzien van de wijze waarop vervolgens door partijen uitvoering wordt gegeven aan de overeenkomst.
Vooral in de onderhandelingsfase over de inhoud van het contract is het dan ook sterk aan te bevelen om voldoende stil te staan bij de wenselijkheid van een boeteclausule, alsmede de wijze waarop een dergelijke clausule is geredigeerd. Voorkomen is immers beter dan genezen!
Mocht u vragen hebben over dit onderwerp dan kunt u contact met een van onze advocaten opnemen.
Maurits Vermeij